55 - J A R I G J U B I L E U M I N B N D E S T E M 18-4-19
55 jaar Hortus Musicus Religiosus
Marjo Peppelaar
​
Bergen op Zoom
Hortus Musicus Religiosus (HMR) bestaat dit jaar 55 jaar en viert dat met een jaar vol muziek. Nu maakt het huiskoor van de Gertrudiskerk zich, onder leiding van dirigent Koert Damveld, op voor een druk paasweekend, met tijdens de kerkdiensten onder meer werken van Caldara, Haydn, Mozart en Händel.
​
Met Pinksteren volgt nog iets bijzonders: de ‘Misa a Buenos Aires’ van Martín Palmeri, gebaseerd op tangomuziek, met orkest én bandoneon. Met Allerzielen zingt HMR het Requiem van Mozart. Dat heeft het koor precies 50 jaar geleden ook al gedaan, toen ter gelegenheid van ‘25 jaar bevrijding’. Mozarts beroemde werk wordt vaak opgevoerd, maar zelden zoals HMR dat doet: in de liturgie.De Sint-Gertrudiskerk in Bergen op Zoom
​
HMR bestaat in deze vorm 55 jaar, maar als zangvereniging bestaat het eigenlijk al 149 jaar. In 1870 werden, als onderdeel van de Sint Joseph Gezellenvereniging in Patronaat De Vetpan, tegelijkertijd een koor en Harmonie Kolping’s Zonen opgericht. Dat koor werd later het St.-Josephkoor waarvan de toen nog piepjonge Hans Smout in 1962 dirigent werd. In de jaren daarna verkaste het naar De Maagd en vervolgens naar de Gertrudiskerk. In 1964 kreeg het koor een nieuwe naam: Hortus Musicus Religiosus en werd HMR, zoals het al een paar jaar wordt genoemd, een gemengd koor met instrumentalisten.
​
​
Hans Smout bleef dirigent tot 2009 en heeft met zijn avontuurlijke keuzes een groot stempel op HMR gedrukt. Nog steeds ontrukt HMR regelmatig werk dat nog nooit is uitgevoerd aan de vergetelheid. Ook bijzonder: HMR vertolkt kerkmuziek zoals die bedoeld is: tijdens de kerkdienst. Damveld: ,,Deze prachtige muziek komt het best tot uiting in de liturgie. HMR wil die als een goed rentmeester doorgeven aan nieuwe generaties. Maar dat wordt steeds moeilijker.’’
​
Want of HMR ook de 60 jaar haalt? Damveld en voorzitter Louis van Egeraat zijn er niet van overtuigd. Zelf begonnen zij in hun tienerjaren bij het koor. Maar jonge mensen staan niet meer te trappelen om kerkmuziek te zingen. Damveld noemt als voorbeeld de schola cantorum, een deelkoor van HMR dat Gregoriaanse muziek zingt. ,,Er zijn steeds minder mensen die zich in willen en kunnen zetten, maar daardoor stroomt ook alle kennis weg. Dan is weer een eeuwenoude traditie uit de stad verdwenen.’’ Daar komt bij dat de subsidiespoeling in Bergen op Zoom, met zo’n 400 evenementen, angstig dun is geworden. Van Egeraat: ,,HMR dreigt ondergesneeuwd te raken door een overkill aan veel van hetzelfde. We moeten het van de toren blijven schreeuwen: hier gebeuren mooie dingen.’’
foto: © BN DeStem Peter van Trijen.